တရားထိုင္ျခင္း
တရားဘာ၀နာအလုပ္အားထုတ္တယ္ဆိုတာ စိတ္အလုပ္ပါ။ ဘာ၀နာက ႏွစ္မ်ဳိးရွိပါတယ္။ စိတ္ကိုထိန္းရတဲ့ ဘာ၀နာနဲ႔ စိတ္ကို ေစာင့္ေရွာက္ရတဲ့ ဘာ၀နာ လုိ႔ ေခၚပါတယ္။
စိတ္ကို ထိန္းတဲ့နည္းနဲ႔ ဘာ၀နာကို အားထုတ္ဖို႔ ဆိုရင္ ေလာက ဥပမာအရ ကဆုန္ ေပါက္ ေျပးလႊားေဆာ့ကစားေနတဲ့ အရြယ္ ႏြားငယ္တစ္ေကာင္ရွိတယ္ ဆိုပါစုိ႔။ ဒီႏြားကို ၿငိမ္သြားေစခ်င္တဲ့သူဟာ ႏြားဖားႀကိဳး ထိုး၊ ဒါမွမဟုတ္ လည္ပင္းကို ႀကိဳးကြင္း လည္ပတ္ခ်ည္၊ ေနာက္ၿပီး တိုင္ငုပ္တစ္ခု ခိုင္ခိုင္စိုက္၊ အဲဒီႏြားငယ္နဲ႔ တိုင္ငယ္ကို ႀကိးခိုင္ ခိုင္နဲ႔ ခ်ည္ထားလိုက္ပါ။ ႀကိဳးကလည္းခိုင္၊ တိုင္ကလည္းၿမဲ ဆိုေတာ့ ဒီႏြားငယ္ဟာ အတင္း႐ုန္းေျပးေနေပမယ့္ တျဖည္းျဖည္း ေမာလာၿပီး ဒီတိုင္ေျခမွာပဲ ၿငိမ္၀ပ္သြားပါတယ္။
အဲဒီလိုပဲ စိတ္က ႏြား၊ ကမၼ႒ာန္းအာ႐ံုတစ္ခုခုက တိုင္ငုတ္၊ သတိက ႀကိဳးေပါ့။ စိတ္က အလြန္ေျပးတယ္။ ဘယ္အာ႐ံုမဆို လွစ္ခနဲလွစ္ခနဲ ေရာက္သြားတတ္တယ္။ သတိေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ထင္ရွားတဲ့ ကမၼ႒ာန္းအာ႐ံုတစ္ခုခုကို အာ႐ံုျပဳ သတိထားႏိုင္ရင္ ဒီစိတ္ဟာ မေျပးေတာ့ပါဘူး။ ၿငိမ္သြားတယ္လုိ႔ ေခၚပါတယ္။ ဒီစိတ္ကို ထိန္းတဲ့နည္းနဲ႔ အားထုတ္တဲ့အခါ သာမန္မ်က္စိနဲ႔ မေတြ႕ျမင္ႏိုင္တဲ့ စိတ္ကို ထိန္းဖို႔ ဆိုတာေတာ့ သတိ အားလည္း မေကာင္း ေသးတဲ့ သူေတြဟာ သတိအား ေကာင္းေအာင္ မႀကိဳးစားဘဲ ကမၼ႒ာန္းအာ႐ံုကို မထင္ရွား၊ ထင္ရွားေအာင္ လုပ္ယူတတ္ၾကပါ တယ္။ အတင္းစိတ္ေရာ ကိုယ္ပါ တင္းၾကပ္ေအာင္ ခ်ဳပ္ထားေနၾကပါတယ္။
အမွန္က မိမိစိတ္မွာ သတိအားေကာင္းေအာင္ ႀကိဳးစားရမွာပါ။ သတိအားေကာင္းရင္ သမာဓိအားေကာင္းလာၿပီး စိတ္ကို ထိန္းႏိုင္လာပါတယ္။ သတိနည္းရင္၊ သတိလြတ္ရင္ ေတာ့ စိတ္လည္း လြတ္ထြက္သြားပါၿပီ။ ဒါက စိတ္ကို ထိန္းတဲ့နည္းပါ။ စိတ္ကို ေစာင့္ေရွာက္တယ္ဆိုတာက စိတ္ရဲ႕သေဘာကို သိေအာင္ ေစာင့္ၾကည့္ရပါတယ္။ စိတ္မွာ အႏၲရာယ္ကင္းေအာင္ ကာကြယ္ေပးရပါတယ္။ စိတ္ကိုေစာင့္ေရွာက္တဲ့နည္း ေပၚ လြင္ေအာင္ ထိန္းတဲ့နည္းနဲ႔ ဥပမာတြဲၿပီး ေျပာျပပါမယ္။ ကေလးထိန္းတာနဲ႔ ကေလးေစာင့္ေရွာက္တာေပါ့။ အိမ္မွာ ခိုင္းေနတဲ့ သူကို ေစ်း၀ယ္ သြားစရာရွိလို႔ ကေလးထိန္းထားေပးပါလို႔ မွာခဲ့ရင္ သူကလည္း ထိန္းဆိုတဲ့အတိုင္း ကေလးက ဟိုဟာ လိုခ်င္ လည္းမယူနဲ႔၊ ဒီဟာ စားခ်င္လည္း မစားနဲ႔၊ ဟိုဟာ လုပ္ခ်င္လည္း မလုပ္နဲ႔လို႔တားျမစ္ တာမ်ဳိးလည္း ရွိပါတယ္။
ကေလးကို ႏိုင္တဲ့လူ၊ ကေလးက ေၾကာက္ရတဲ့သူဆိုေတာ့ ေၾကာက္ၿပီး ၿငိမ္ကုပ္ေနပါတယ္။ ဒါက ထိန္းတာပါ။ တစ္ခါတေလ သားသမီးငယ္ ေတြ ေနမေကာင္းတဲ့ အခါ မိဘေတြက ျပဳစုၾကပါတယ္။ အဖ်ားရွိန္ရွိေနလုိ႔ အိပ္ရာကုတင္ေပၚမွာ လူးလြန္႔ရင္း ေယာင္ရမ္းၿပီးေအာ္ တတ္ပါတယ္။ ႏိုးသြားတာလည္း မျဖစ္ေအာင္၊ လိမ့္က်မွာလည္း မျဖစ္ေအာင္ ကုတင္ေဘး အသာေျပးရပ္ၿပီးကာၾကပါတယ္။
အႏၲရာယ္ မက်ေအာင္ ေစာင့္ေရွာက္ၾကပါတယ္။ ေယာင္ရမ္းၿပီး ေျပာခ်င္ရာေျပာ၊ ေအာ္ခ်င္ရာေတြေအာ္ေနရင္လည္း ရင္ဘတ္ ေပၚ အ၀တ္ထူေလးတင္လို႔၊ နဖူးေပၚ လက္ကေလးဖိလို႔ လုပ္ေပးၾကပါတယ္။ အဖ်ားရွိေနရင္လည္း ထိုက္သင့္တဲ့ ေဆးတိုက္လို႔၊ ေရခဲပတ္တိုက္ေပးလုိ႔၊ ေကြၽးသင့္တဲ့ အစာေကြၽးလုိ႔ ေစာင့္ေရွာက္ၾကပါတယ္။ ကေလးရဲ႕ အေျခအေနမွန္ကို သိေအာင္လို႔ပါ။ အႏၲရာယ္ မျဖစ္ေအာင္ေပါ့။ ဒီလိုပဲ။ စိတ္ရဲ႕သေဘာလကၡဏာေတြကို အမွန္အတိုင္း သိေအာင္ ေစာင့္ေရွာက္တဲ့နည္း ေစာင့္ ၾကည့္ရတဲ့နည္းလည္း ရွိပါတယ္။
စိတ္ကို ထိန္းတာက သမထ၊ စိတ္ကို သိေအာင္ ၾကည့္တာက ၀ိပႆနာပါ။ စိတ္ကို ထိန္းတဲ့ နည္းနဲ႔ အားထုတ္ရင္ စိတ္ကို ထိုက္သင့္သေလာက္ ထိန္းႏိုင္ပါတယ္။ အၿမဲေတာ့ မရႏိုင္ပါဘူး။ အတိုင္းအတာတစ္ခုထိပဲ ရႏိုင္ပါ တယ္။ စိတ္ကို ေစာင့္ေရွာက္တဲ့နည္းနဲ႔ အားထုတ္ရင္ စိတ္ လည္း မပင္ပန္း၊ လူလည္း မပင္ပန္းဘဲ စိတ္ရဲ႕ သေဘာေတြကို အေသအခ်ာ နားလည္သေဘာေပါက္လာပါတယ္။ ကိုယ့္စိတ္ရဲ႕သေဘာကို ကိုယ္အသိဆုံးဆိုတာ အားေကာင္းသူေတြကသာ သိႏိုင္တာပါ။ စိတ္ဆိုတာ ထိန္းရာကေန လြတ္သြားတတ္တယ္ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ဳိး ေတြလည္း အသိတိုးလာႏိုင္ပါတယ္။
စိတ္လြင့္ ရင္၊ လြင့္မွန္းမသိ၊ လြတ္ရင္လည္း လြတ္မွန္း သိပါ။ စိတ္မလြင့္ရင္၊ မလြတ္ရင္လည္း မလြင့္မွန္း၊ မလြတ္မွန္းသိပါ။ အဲဒီလို သတိ ထားရာကေန စိတ္ရဲ႕ သေဘာေတြကို တစ္ဆင့္ၿပီး တစ္ဆင့္ သိလာပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ စိတ္ထိန္းရာကေန လြတ္သြားရင္ စိတ္ထိန္းတဲ့ ဘာ၀နာနည္းပ်က္ေပမယ့္ စိတ္ကို ေစာင့္ေရွာက္တဲ့နည္း မပ်က္ႏိုင္ပါဘူး။ စိတ္အေၾကာင္းကို သိေအာင္ၾကည့္ ေနရင္ စိတ္ရဲ႕လြင့္တတ္မႈ သေဘာေတြကို ပိုၿပီး သိသာလာႏိုင္ပါတယ္။ အသိေတြလည္း တိုးလာႏိုင္ပါတယ္။ အသိတိုးလာရင္ ၀ိပႆ နာတရားလည္း တိုးလာပါၿပီ။ တရားမပ်က္ေတာ့ပါဘူး၊
စိတ္ကိုထိန္းတဲ့ နည္းထက္ စိတ္ကိုေစာင့္ ေရွာက္တဲ့ ၀ိပႆနာ နည္းကိုလည္းအားထုတ္တတ္ပါေစ၊
