ဖ်က္ဆီးခံလိုက္ရေသာ ဗုဒၶဘာသာနုိင္ငံမ်ား၏ သမုိင္းအက်ဥ္း
မည္သူမဆုိ ကုိယ့္သမုိင္းကုိ ကုိယ္ေရးၾကသည္။ သမုိင္းဟူသည္ လိမ္လုိ႔မရ၊ ညာလုိ႔မရ၊ ဖုံးကြယ္လုိ႔မရပါ။ ယေန႔ ဗုဒၶပြင့္ေတာ္မူရာ မဇၩိမေဒသေခၚ အိႏၵိယနုိင္ငံသည္ ဘာေၾကာင့္ သာသနာကြယ္ခဲ့ရသနည္း။ ရဟန္းတုိ႔ စာေပမသင္ၾကား၍ေလာ၊ ဗုဒၶဘုရားရွင္၏ တရားေတာ္မ်ားကုိ ေလ့လာအားထုတ္မႈမရွိ၍ေလာ အစားအစာရွားပါး၍ေလာ၊ အနာေရာဂါေဘးေၾကာင့္ေလာ၊ ေထရဝါဒ၊ မဟာယန ဂုိဏ္းဂဏကြဲျပား၍ေလာ၊ ဗုဒၶဘုရားရွင္၏ သားေတာ္ ရဟန္းေတာ္မ်ား အခ်င္းခ်င္းခုိက္ရန္ ေဒါသျဖစ္၍ေလာ၊ အထက္ပါ အေၾကာင္း အရာမ်ားေၾကာင့္ မဟုတ္ပါဘဲ မြတ္ဆလင္မ်ား၏ ႏွစ္ရွည္လမ်ား ရဟန္းေတာ္မ်ားကုိ သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ ေက်ာင္းတုိက္ေတြကုိ မီး႐ႈိ႕ျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ အိႏၵိယနုိင္ငံမွ ဗုဒၶဘာသာ ကြယ္ေပ်ာက္ခဲ့ရေလသည္။
ျမန္မာနုိင္ငံမွာ အခ်ဳိ႕ေသာ ျပကၡဒိန္မ်ားသည္ နာလႏၵာတကၠသုိလ္ေက်ာင္းေတာ္ရာပုံဟူ၍ အုတ္ရုိးမ်ွသာရွိေသာပုံကုိ မၾကာခဏထုတ္ေဝတာရွိပါတယ္။ ထုိနာလႏၵာတကၠသုိလ္ေက်ာင္းတုိက္ၾကီးသည္ စာသင္သားရဟန္းႏွစ္ေသာင္းေက်ာ္ရွိပါတယ္။ အျခားေသာ ဝိကၠမသီလာတကၠသုိလ္၊ ဇဂႏၵလတကၠသုိလ္ ၾကီးမ်ားလည္း အမ်ားအျပားရွိခဲ့ပါသည္။ မဂုိဘုရင္ေအာ္ရန္ဇစ္ဟာ ယင္းတကၠသုိလ္ၾကီးမ်ားကုိ ျမင္းစစ္သည္မ်ားႏွင့္ ဝုိင္းဝန္းတုိက္ခုိက္ျပီး ရဟန္းေတြကုိ အရွင္လတ္လတ္ မီး႐ႈိ႕သတ္ၾကပါတယ္။ ေက်ာင္းတုိက္ၾကီးေတြကုိ မီး႐ႈိ႕ ဖ်က္ဆီးျခင္းေၾကာင့္ ရဟန္းေတာ္ေတြအားလုံး ေသပြဲဝင္ခဲ့ရတာပါ။
သမုိင္းသုေတသီတုိ႔ အဆုိအရ ယင္းတကၠသုိလ္ၾကီးမ်ား ပိဋကတ္စာေပမ်ားကုိ မီး႐ႈိ႕ဖ်က္ဆီးရာတြင္ လႏွင့္ခ်ီ၍ ၾကာေညာင္းခဲ့ရေၾကာင္း သိရပါတယ္။
အင္ဒုိနီးရွား မေလးရွားစတဲ့နုိင္ငံေတြသည္ က်ြန္းငယ္သုံးေထာင္ေက်ာ္ျဖင့္ ဝုိင္းရံထား၍ လြန္စြာ သာယာလွပါတယ္။ အင္ဒုိခ်ဳိင္းနားက်ြန္းဆြယ္ရဲ႕ တံခါးေပါက္လည္းျဖစ္၍ ကမၻာ့ကုန္သြယ္ေရေၾကာင္း၏ ေသာ့ခ်က္လည္းျဖစ္၍ စည္ပင္ဖြံ႕ျဖိဳးပါတယ္။ ၄င္းနုိင္ငံတုိ႔သည္ တစ္ခ်ိန္က သီရိဓမၼာေသာကမင္းၾကီး၏ သာနာျပဳမႈေၾကာင့္ (၃)ရာစုမွစ၍ ဗုဒၶသာသနာ ေနလုိလလုိ ထြန္းေတာက္ခဲ့ပါတယ္။ (၇)ရာစုတြင္ လင္းတန္းျမိဳ႕နန္းတည္ေသာ သီရိဝိဇယမင္းလက္ထက္မွ ဗုဒၶသာသသနာ အထြဋ္အထိပ္သုိ႔ ေရာက္ရွိခဲ့ပါတယ္။သီရိဝိဇယ တကၠသုိလ္ၾကီး၌ အနယ္နယ္အရပ္ရပ္မွ စာသင္ရဟန္းေတာ္မ်ား သိန္းႏွင့္ခ်ီ၍ ရွိခဲ့သည္ဟု သမုိင္းမွတ္တမ္းမ်ားအရ သိရွိခဲ့ရပါတယ္။
ကမၻာ့အၾကီးဆုံး အနုပညာလက္ရာအေျမာက္ဆုံး ေဗာေဓါဗုေဒၶါ ေစတီၾကီးကုိလည္း တည္ထားကုိးကြယ္ ခဲ့သည္။ ဗုဒၶသာသနာထြန္းကားျပီး ႏွစ္ေပါင္း(၁၅၀၀) ေက်ာ္ ခန္႔ၾကာေသာအခါ အာရပ္မြတ္ဆလင္ကုန္သည္တုိ႔သည္ ေရၾကည္ရာ ျမက္နုရာ ရွာ၍ အေရာင္းအဝယ္ျဖင့္ ေရာက္လာၾကျပီး အေခ်ခ်ေနထုိင္ျခင္းကုိ လုပ္လာၾကသည္။ ရုိးသားေသာ က်ြန္းသူက်ြန္းသားေတြအေပၚ လူေဖာက္သာသနာျပဳနည္းျဖင့္ အဓမၼသာသနာျပဳၾကသည္။
မြတ္ဆလင္ဘာသာဝင္မ်ားလာေသာအခါ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ဘုရင္ျဖဳတ္ခ်ကာ စူလ္တန္မြတ္ဆလင္ဘုရင္ မ်ားကုိတင္၍ မြတ္ဆလင္နုိင္ငံအျဖစ္ ေၾကျငာသည္။ ေဗာေဓါဗုေဒၶါေစတီေတာ္ၾကီးကုိလည္း ဖ်က္ဆီးလုိက္ၾက၏။ ရဟန္းေတာ္မ်ားကုိ သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ ဖမ္းဆီးျခင္း၊ ဗုဒၶဘာသာကုိးကြယ္သူမ်ားကုိ သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ ဖမ္းဆီးအေရးယူ ေထာင္ခ်ျခင္းမ်ားကုိ ျပဳလုပ္လာသည့္အတြက္ အင္ဒုိနီးရွားႏွင့္ မေလးရွားနုိင္ငံေတြမွာ မြတ္ဆလင္တုိ႔ေရာက္ျပီး ႏွစ္ေပါင္း(၂၅၀)ခန္႔ႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ ကြယ္ေပ်ာက္ခဲ့ရပါတယ္။ မြတ္ဆလင္တုိ႔ ဖ်က္ဆီးခဲ့ေသာ ေဗာေဓါဗုေဒၶါေစတီၾကီးကုိ ၁၉၈၃ခုႏွစ္က ကုလသမဂၢထိန္းသိမ္းျပဳျပင္ထားေသာေၾကာင့္ ယခုတုိင္ရွိေနပါေသးတယ္။
အာဖဂန္နစၥတန္နုိင္ငံသည္ ဟိႏၵဴကုရွ၊ ေတာင္တန္းစသည္တုိ႔ျဖင့္ ဝန္းရံထားေသာ ေတာေတာင္ထူထပ္ေသာ နုိင္ငံျဖစ္သည္။ ရာသီဥတု ေကာင္းမြန္ခ်ိန္တြင္ ဆီးႏွင္းမ်ားဖုံလႊမ္းေသာ ေတာင္တန္းၾကီးမ်ား အလွေၾကာင့္ အလြန္သာယာပါသည္။ သီရိဓမၼာေသာကမင္းၾကီး၏ ေကာင္းမႈေၾကာင့္ ၂၀၀-B.C စ၍ ဗုဒၶဘာသာ သာသနာထြန္းကားရာ ေနရာျဖစ္ခဲ့သည္။ ဗုဒၶစာေပမ်ားတြင္ ထင္ရွားေသာ မိလိႏၵမင္းေခၚ မီးနႏၵားသည္ ကဗူးျမိဳ႕၌ ထီးနန္းစုိက္ျပီး သာသနာေတာ္ကုိ လြန္းစြာၾကည္ညိဳေထာက္ပံ့ခဲ သျဖင့္ တရားေစာင့္ေသာ မင္းဟု ေက်ာ္ၾကားခဲ့သည္။ ေပသုံးရာခန္႔ရွိေသာ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္ၾကီးေတြကုိ ေက်ာက္ေတာင္ခါးပန္းမွာ ထုလုပ္၍ တည္ထားၾကသည္။ A.D-200 သုိ႔ေရာက္ေသာအခါ အာရပ္ မြတ္ဆလင္တုိ႔ ဝင္ေရာက္ျပီး တုိက္ခုိက္သတ္ျဖတ္၍ ဗုဒၶဘာသာဝင္အားလုံး အျမစ္မက်န္ျဖိဳဖ်က္ခံရပါတယ္။ ဘုရား ေစတီပုထုိးမ်ားသည္ အုတ္ပုံ ျပာပုံဘဝ ေရာက္သြားပါတယ္။ ျမင့္မားေသာ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္မ်ားကုိလည္း အလွမ္းမွီသမ်ွ ဖ်က္စီး ပစ္ၾကပါတယ္။ ရုပ္ပြားေတာ္ၾကီး တခ်ဳိ႕သည္ ၾကီးမားခုိင္ခန္႔ အထက္ပုိင္းကုိ မဖ်က္စီးနုိင္ၾကေပ။
၂၀၀၁ခုႏွစ္ ဦးပုိင္းေရာက္လာေသာအခါ အုိစမာဘင္လာဒင္ႏွင့္ တာလီဘန္ေခါင္းေဆာင္ မူလာမုိဟာမက္အုိမာတုိ႔ ဦးေဆာင္ေသာ မြတ္ဆလင္အစုိးရအဖြဲ႔သည္ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္မ်ားအား သူတုိ႔ဘာသာႏွင့္ မညီညြတ္ဟုဆုိကာ ဒုံးက်ည္ႏွင့္ ပစ္ဖတ္ဖ်က္ဆီးၾကပါတယ္။ နုိင္ငံတကာမွ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ အထိမ္းအမွတ္ရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ၾကီးျဖစ္လုိ႔၊ ယဥ္ေက်းမႈတစ္ရပ္အေနျဖင့္ မဖ်က္ဆီးဘုိ႔ ဝုိင္းဝန္ေမတၱာရပ္ခံေသာ္လည္း အရာမေရာက္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဤျဖစ္ရပ္ကား ဘာမ်ွ မၾကာေသးပါ။
အတိတ္သမုိင္းက မြတ္ဆလင္တုိ႔ေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာနုိင္ငံမ်ားဟာ မြတ္ဆလင္နုိင္ငံမ်ားျဖစ္ခဲ့ရသည့္ကုိ သံေဝဂ ယူျပီး အမ်ဳိး ဘာသာ သာသနာအတြက္ အခ်ိန္ရွိခုိက္ ၾကိဳးစားသင့္လွေတာ့၏။
ယခုအခ်ိန္မွာမွ သံေဝဂမယူေသးဘဲ အမ်ဳိး ဘာသာ သာသနာကုိ မ်က္ကြယ္ျပဳျပီး စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ အိမ္ေထာင္ေရးေတြမွာ စည္းကမ္းမဲ့ေနမည္ဆုိပါလ်ွင္ ေနာင္မ်ဳိးဆက္သစ္ေလးမ်ား၏ လက္ထက္ေရာက္သည့္အခါ မြတ္ဆလင္တုိ႔၏ ဓားမုိး အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းကုိ ခံရမည္ျဖစ္ေပသည္။ မျဖစ္ဘူးဟု မည္သူမွ် ေျပာမရပါ။ အင္ဒုိ၊ မေလး၊ စတဲ့နုိင္ငံေတြတုန္းကလည္း ဒီလုိမ်ဳိး ထင္ခဲ့မည္မဟုတ္ပါ။ ေပါ့ေပါ့တန္တန္ ေၾကာင့္က်မဲ့ ေနခဲ့၏။ သုိ႔ေသာ္ တကယ္ျဖစ္လာခဲ့ေပသည္။ ျမန္မာနုိင္ငံသည္လည္း အထူးသတိထားရေတာ့မည္သာ။
ဓမၼမိတ္ေဆြမ်ားအားလုံး သက္ရွည္က်န္းမာစိတ္ခ်မ္းသာ၍ ေကာင္းက်ဳိး လုိရာဆႏၵမ်ား တစ္လုံးတစ္ဝတည္း ျပည့္ဝၾကပါေစ။
အရွင္ဝိမလဝံသ (နာလႏၵာတကၠသုိလ္)
