ကိႏၷရီ ကိႏၷရာ သိေကာင္းစရာ

ကိႏၷရာ ( ကိ ံ + နရာ ) နရာ - ထိုလူသည္၊ ကိ ံ - ဘယ္လိုပုံပန္းသ႑ာန္ႀကီးလဲ ?

ကိႏၷရီ ( ကိ ံ + နရီ ) နရီ - နာရီ - ထိုအမ်ိဳးသမီးသည္၊ ကိ ံ - ဘယ္လို ပုံပန္းသ႑ာန္လဲ ?

ဒါကေတာ႔ သကၠဋ ဘာသာက ဆင္းသက္လာတဲ႔ စကားလုံးတစ္ခုကို စာေရးသူရဲ႕ တတ္သေလာက္ မွတ္သေလာက္ ဥာဏ္ေလးနဲ႔ definition အဓိပၸါယ္ ဖြင္႔ႀကည္႔တာပါ။ မ်ားၿပားလွတဲ႔ ဇာတ္ေတာ္ေတြ သမိုင္းေတြ ရွိခဲ႔တာမို႔ ေခတ္တိုင္း ေခတ္တိုင္းမွာ ရွိေနတယ္လို႔ အတိအက် သတ္မွတ္ဖို႔ ခဲယဥ္းေပမယ္႔ ဟို ေရွးအတိတ္ဆီကေတာ႔ ကိႏၷရီ ကိႏၷရာ ေတြ ရွိခဲ႔တယ္ ဆိုတာ လက္ခံရမွာပါ၊

ကိႏၷရာသည္ လူတစ္ပိုင္း ငွက္တစ္ပိုင္း တိရစၧာန္မ်ဳိးျဖစ္သည္။ ကိႏၷရာမ်ား၏ ပံုသ႑ာန္မွာ ေခါင္း ကိုယ္ လက္တို႔သည္ လူကဲ့သို႔ ခက္မငါးျဖာရွိသည္။ မ်က္ႏွာသ႑ာန္၊ ေျခလက္သ႑ာန္တို႔သည္ လူႏွင့္မတူ။ ကိႏၷရာ၏ ခံတြင္းမွ လည္ပင္းအထိ ျမင္းႏွင့္ တူ၍ လည္ပင္းမွ ေအာက္ေျခဖ်ားအထိ ႏႈတ္သီး၊ လက္ေျခတို႔သည္ ငွက္ႏွင့္တူသည္။

ေရႊေရာင္အဆင္း ရွိသည္။ ကိႏၷရာသည္ အထီးျဖစ္၍ ကိႏၷရီသည္ အမျဖစ္သည္။ ကိႏၷရာကိႏၷရီ
မ်ားသည္ ဟိမ၀ႏၲာေတာေတာင္ႀကီးမ်ားတြင္ ေနထိုင္ၾကသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကယားျပည္ ေငြေတာင္ေပၚတြင္လည္း ေနခဲ့ဟန္တူသည္။ ကယားလူမ်ဳိးမ်ားသည္ ကိႏၷရာ ကိႏၷရီမ်ားမွ ဆင္းသက္ေပါက္ဖြား လာသည္ဟု ယူဆႀက၏။ ၎တို႔၏ အလံ၌ အလယ္ဗဟိုတြင္ ကိႏၷရာ႐ုပ္ကို ဂုဏ္ျပဳသည့္သေဘာ ထည့္သြင္းထားသည္။

ကိႏၷရာမ်ားသည္ အတီးအမႈတ္၊ အကအခုန္ တတ္သည္။ ကိႏၷရာမ်ားသည္ ေရကိုေၾကာက္တတ္သည္။ ေခ်ာင္းေျမာင္းမ်ားေတြ ေရျပည့္လွ်ံလ်င္ မကူး၀ံ့ေပ။ ေရက်သည္အထိ ေစာင့္ဆိုင္းတတ္သည္။
•
ကိႏၷရာ ႏွင့္ လူ႕စကား

ကိႏၷရာတို႔သည္ လူ႕စကားကို မေျပာဆိုၾကေၾကာင္း ျမတ္ဘုရား ေဟာစကားတြင္ မွတ္သားရ၏။

(၁) လိမ္ညာ မုသားစကား မေၿပာလိုပါ၊
(၂) သူတပါးကိုလည္း ( လူသားမ်ားကဲ႔သို႔ ) မမွတ္မမွန္ မုသားမ်ားႏွင့္ မစြပ္စြဲလိုပါ၊

ထုိ႔ေႀကာင္႔ပင္ ကိႏၷရာမ်ားသည္ လူ႕စကားကို ေျပာတတ္ေသာ္လည္း မေျပာဆိုၾကဟု သိရ၏။

မာန္လည္ဆရာေတာ္၏ မဃေဒ၀လကၤာသစ္ တြင္မူ

`ေဟမာလယ၊ ေတာၿမိဳင္ ၀က၊ ေဒ၀ စႏၵ၊ သကုဏႏွင့္၊ ဒုမ ေကာႏၲ၊ ထိုၿပီ အပ၊ ကဏၰ ပါ၀ု၊ အစ ျပဳသား၊ လူ႔ကိုယ္ လူ႔လက္၊ လူ႔မ်က္ခြက္ႏွင့္၊ တခ်က္ ႐ုပ္ေဆာင္း၊ ျမင္းေခါင္ းတူလွည့္၊ ငွက္၏ ကိုယ္မွာ၊ လူမ်က္ႏွာက၊ လူ၀ါ လူသြင္၊ ဆံပင္ ေနာက္လန္၊ ယမံ ငယ္ေသြး၊ ငွက္ေမြး ေတာင္ေပါက္၊ ရြယ္မေဖာက္ဘဲ´ စပ္ဆိုထားသည္။

ကိႏၷရာ အမ်ိဳးအစားမ်ား

• ၁။ ေဒ၀ ကိႏၷရာ

• ၂။ စႏၵ ကိႏၷရာ

• ၃။ ဒုမ ကိႏၷရာ

• ၄။ ဒ႑မာန ကိႏၷရာ

• ၅။ ေကာႏၲ ကိႏၷရာ

• ၆။ သကုဏ ကိႏၷရာ

• ၇။ ကဏၰပါ၀ုရဏ ကိႏၷရာ တို႔အျပင္

ေ၀ႆ၀ဏၰ ( ကုေ၀ရ ) နတ္မင္းႀကီးစံရာ အာဠကမႏၵာ၀ီသာဏၿမိဳ႕၊ ဓရဏီေရကန္တြင္လည္း လွံတံ ေတာင္ေ၀ွး စြဲကိုင္သည့္ ဒ႑မာဏ၀ိက ကိႏၷရာမ်ဳိး တို႔ရွိၾကသည္။

သာရတၳသဂၤဟ က်မ္းလာ ကိႏၷရီ မ်ားအေႀကာင္း

ကိႏၷရီမႏွင့္ လူသားမုဆိုးတစ္ဦး အေၾကာင္းပါကာ တိႆ ႏွင့္ သုမန မည္ေသာ သားႏွစ္ဦးကို ဖြားျမင္ခဲ့သည္။ ထိုသားႏွစ္ဦးသည္ ၀႐ုဏရဟႏၲာ ထံတြင္ တပည့္ခံ၍ ရဟန္းျပဳသည္။ တိႆရဟႏၲာ ႏွင့္ သုမိတၲာရဟႏၲာ ျဖစ္လာသည္။
တိႆရဟႏၲာ ( ေကာႏၲပုတၱတိႆေထရ္ )သည္ သိရိဓမၼာေသာကမင္းႀကီး လက္ထက္တြင္ ပရိနိဗၺာန္စံ သည္။ ပရိနိဗၺာန္စံသည့္အခါ ေလာင္တိုက္ တလား အေဆာက္အဦမ်ားမွာ လက္၀ဲလကၤ်ာ ကိႏၷရီမ႐ုပ္မ်ား ဆင္ယင္ထားၾကသည္ ဟူ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ေနာက္ပိုင္း ဘုန္းႀကီးပ်ံမ်ားတြင္ ေလာင္တိုက္ တလား တို႔၌ ေကာႏၲကိႏၷရီ႐ုပ္မ်ားကို ထုလုပ္ၾကသည္။

ဟံသာ၀တီေရာက္ မင္းတရားစာတမ္းတြင္လည္း ငါးထပ္ႀကီးဒါယကာမင္း လက္ထက္ အေနာက္သလႅာ၀တီျမစ္မွာ ကိႏၷရာတစ္ေကာင္ ေမ်ာလာ၍ ဆယ္ယူရဘူးသည္။

၀ိနိစၧယပကာသနီ ဓမၼသတ္လကၤာ ၌

`နတ္ကိႏၷရာ၊ ေဟ၀ႏၲာက၊ ခ်ိန္ခါ ေရဦး၊ ေမ်ာလာ ဘူးဟု၊ ခ်ီးက်ဴး ေက်ညာ၊ ထင္ရွား စြာသား၊ သလႅာ ၀တီ၊ ေရသီတာလွ်မ္း၊ ထိုျမစ္ ကမ္းမွ၊´
စသည္ျဖင့္ ေရးစပ္ထားသည္ကို ေတြ႔နိုင္ေပသည္။

• ကိႏၷရာမ်ားသည္ ကိုယ္ ႏွဳတ္ စိတ္ သုံးပါးလုံး ႏူးညံ့သည့္ အမူအရာရွိျခင္း၊
• အာဟာရ အၿဖစ္ ပန္း၀တ္ဆံကိုသာ စားသံုးျခင္း၊
• ငါးပါးေသာ အဆင္းအဂၤါႏွင့္ ျပည့္စံုျခင္း၊
• ဘုရားပြင့္ေတာ္မူသည့္ေန႔တြင္ ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ ကခုန္ျမဴးတူးျခင္း စေသာ မဂၤလာမ်ားေၾကာင့္
ျမန္မာမင္းမ်ား၏ ရာဇပလႅင္ ဥကင္လက္၀ဲ၊ လက်္ာတြင္ ကိႏၷရာကေနသည့္အသြင္ ထုလုပ္ၾကသည္။
ျမန္မာေဗဒင္က်မ္း ၁၂-ရာသီတြင္ ေမထုန္ရာသီအိမ္၌ ကိႏၷရာ ဖိုမအ႐ုပ္ႏွင့္ အမွတ္အသားျပဳထားသည္။

ကိႏၷရာ အက

ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္မ်ား၌ ကိႏၷရာ အက ကေလ့ရွိ၏။
ကယားတိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္မ်ား၌ ကိႏၷရာ အက ကေလ့ရွိသည္။

ကိႏၷရာ ခ်စ္ပံုျပင္

ကိႏၷရီ ကိႏၷရာ ေမာင္ႏံွတုိ႔သည္ တစ္ေယာက္နွင္႔တစ္ေယာက္ အလြင္ခ်စ္ခင္ၾကၿပီး ကြဲကြာေနေသာအခါ ငုိယုိရျခင္းေၾကာင့္ သံလြင္ျမစ္ ျဖစ္လာသည္ဟု ပင္ဆုိသည္။တစ္ညတာ ေ၀းရရင္ၿဖင္႔ ႏွစ္ေပါင္း ၇၀၀ ေ၀းရသလိုပင္ - စသည္ၿဖင္႔ ဂီတ ၀ါသနာရွင္မ်ား စပ္ဆိုထားသည္ကို နားေထာင္မိဖူးသည္။ သူတို႔သက္တမ္းသည္လည္း နွစ္ေပါင္း ေထာင္ခ်ီ ေနရသည္႔ သတၱ၀ါမ်ိဳးမို႔ ထိုအ ဆို မွန္ေကာင္း မွန္နိုင္ေပမည္၊ သို႔မဟုတ္ သိဂၤါရရသ ေပၚလြင္ေအာင္ပဲ အတိ၀ုတၱေဒါသ( စကားကို မၿဖစ္နိုင္ပဲ အလြန္အကြ်ံ ေၿပာဆုိမွဳ႕ ) သင္႔ေအာင္ ဖြဲ႔ႏြဲ႕ ႀကသလား မေၿပာတတ္ေပ။ ထို႔ေႀကာင္႔ပင္ အခ်စ္ႀကီးသူတုိ႔ကုိ ကိႏၷရီ ကိႏၷရာ ေမာင္ႏံွ အျဖစ္ တင္စားေလ့ရွိႀကပါသည္။

က်မ္းကိုး

အဂုၤတၱိဳရ္ ပါဠိေတာ္ ဒုကနိပါတ္
မဟာ၀င္
အာဋာနာဋိယသုတ္
အဘိဓာန္ဋီကာ
ဘလႅာတိယဇာတ္ အဌကထာ
သာရတၳသဂၤဟ က်မ္း 

 

Ref :  http://www.dhammayaungchi.com/

Posted in: ဗဟုသုတ, မွတ္သား လိုက္နာသင့္ေသာ