ကိုယ္စိတ္ က်န္းမာဖို႔ ကေလးမ်ားဆီက သင္ယူစို႔

 

ကေလးေတြ ဘာေၾကာင့္ ေပါ့ပါး ေပ်ာ္ရႊင္ၾက သနည္း။ အေသးအဖြဲေလး ထဲကအစ ေပ်ာ္စရာကို ဆြဲထုတ္ျမင္တတ္ၾကသည္မွာ ဘာေၾကာင့္နည္း။ ကၽြႏု္ပ္တို႔ လူႀကီးေတြ ျဖစ္လာေတာ့ ဘ၀ရဲ႕ အေသးအဖြဲ႕ ျဖစ္စဥ္ေလးမ်ား ထဲကေန ေပ်ာ္စရာကို ဆြဲထုတ္ ခံစားဖို႔ ေမ့လာ ၾကသည္။ စိတ္ဖိစီးစရာ၊ စိတ္ပူ ပင္စရာ ေတြၾကား မွာသာ ေခါင္းႏွစ္ ထားမိၾက သည္။ လူပန္း စိတ္ပန္းစရာ ကိစၥမ်ားကိုသာ ဆြဲထုတ္ ၾကည့္တတ္သည့္ အက်င့္ႀကီး စြဲလာသည့္ အခါ ကၽြႏု္ပ္တို႔၏ ကိုယ္စိတ္ က်န္းမာေရး အေပၚပါ ၀န္ပိလာ ေတာ႔သည္။ ကၽြႏု္ပ္တို႔ ရသည့္ ဘ၀တိုတိုေလး ထဲမွာ ေပ်ာ္စရာ ကို ဆြဲထုတ္ၾကည့္ လည္းရသည္။

  စိတ္ညစ္စရာ ဆြဲထုတ္ ၾကည့္ခ်င္ လည္းရသည္။ ကိုယ္ဘာကို ၾကည့္ခ်င္လဲ ေရြးခ်ယ္ တတ္ဖို႔သာ လိုသည္။

ရလာသည့္ ဘ၀တိုတိုေလးမွာ စိတ္ခ်မ္း သာ ေပ်ာ္ရႊင္စရာေတြသာ ဆြဲထုတ္ၾကည့္ၿပီး ခ်မ္းေျမ႕စြာ ျဖတ္သန္း လိုလွ်င္ စိတ္ကို ပူပင္ ေသာကေတြ ၾကား ႏွစ္မထားဘဲ ပကတိ ပစၥဳပၸန္မွာ ထားတတ္ ဖို႔လိုမည္။ သို႔မွသာ ကိစၥ အေသးအဖြဲေလးမ်ား ထဲကပင္ ေပ်ာ္စရာ ကို ျမင္တတ္ ခံစားတတ္လာမည္။ ကေလး မ်ား ေပ်ာ္စရာ ဆြဲထုတ္တတ္ၾကျခင္းမွာ သူတို႔ ေလးေတြ စိတ္သည္ ၀န္ထုပ္ ျဖစ္ေစသည့္ အရာ မ်ားမွာ စူးစိုက္ျခင္းမရွိဘဲ ပစၥဳပၸန္မွာ ရွိေနေသာ ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ထိုနည္းျဖင့္သာ ႀကံဳလာရသမွ်ထဲတြင္ စိတ္ခ်မ္းသာစရာကို ျမင္ တတ္လာမည္။ ကေလးမ်ား ထံက ဘ၀ေနနည္း သင္ယူစရာ မ်ား စြာရွိ သည္။ ကေလးမ်ားသည္ ပစ္ၥဳပ္ၸန္ အခ်ိန္တြင္ စိတ္ပူပန္ ဆင္းရဲေစတာ မ်ားကို ၾကာၾကာေမြးမထား။ ထိုေနရာတြင္ စိတ္ကို ေပ်ာ္ရႊင္ေစတာမ်ား သာ အစား ထိုးကာ ေန႔ရက္မ်ားကို ျဖတ္သန္းၾကသည္။ ကေလးမ်ားသည္ မိုးရြာလို႔ စိတ္မညစ္၊ မိုးစက္ ေတြ က်လာသည့္ အရသာကို မ်က္ႏွာေမာ့ ၿပီး ခံစားကာ ေပ်ာ္ စရာကို ဆြဲထုတ္ယူတတ္ သူမ်ား ျဖစ္သည္။

 

 ျမက္ ခင္းေပၚမွာ စိတ္လက္ ေပါ့ပါးစြာ လိွမ့္ကစားသူမ်ား ျဖစ္သည္။ ရႊံ႕ေပ လို႔ စိတ္မညစ္၊ ရႊံ႕ထဲ ေျခေခ်ာင္း ေလးေတြ ထိုး ႏွစ္ ေဆာ့ကစားလိုက္သူမ်ား ျဖစ္သည္။ ဘ၀ လမ္းေၾကာင္းမွာ ႀကံဳလာသမွ် ပစၥဳပၸန္တိုင္း ကို သိမွတ္ခံစားကာ ေပ်ာ္ရႊင္စြာ ျဖတ္သန္းသူ မ်ားျဖစ္သည္။ လူႀကီးျဖစ္လာေတာ့ လူမႈ၀န္းက်င္ စိန္ ေခၚမႈမ်ားေၾကာင့္ ကေလးမ်ားထက္ စိတ္ညစ္ စိတ္ပင္ပန္း စရာ မ်ားလာမည္ကား အမွန္။ သို႔ျဖစ္ သည့္ တိုင္ ႀကံဳလာရသမွ် အခုိက္အတန္႔ မ်ားတြင္ ေပ်ာ္စရာ တစ္ခုခုကို ရွာလွ်င္ ရသည္ ကိုကား ျငင္းဆန္ရန္ မရွိ။ ပစၥဳပၸန္မွာ ေနတတ္ ဖို႔သာ လိုသည္။ စိတ္ပူပန္ျခင္းဟူသည္ လက္ ရွိမွာ ရွိမေန ျဖစ္မေနသည့္ ကိစ္ၥမ်ားကို မိမိ စိတ္ျဖင့္ ဖန္တီး ကာ ပူပန္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ပစၥဳပၸန္မွာ ေနထိုင္ကာ လက္ရွိမွာ ႀကံဳ လာရသည္ မ်ားကိုသာ သိမွတ္ေနထိုင္သူအဖို႔ ပူပန္ေသာက ၀န္ထုပ္ပိျခင္း မ်ားစြာ ကင္းသြားမည္။ စိတ္ကို ပစၥဳပၸန္မွာထားျခင္းျဖင့္ စိတ္သည္ ၾကည္လင္ လာ ကာရွိေနသည့္ အဖ်က္ခံစားခ်က္မ်ားကိုတိုက္ ထုတ္ရန္ အာဟာရမ်ားပါ ထြက္လာသည္။

ပစၥဳပၸန္မွာေနကာ အရွိကိုလက္ခံ သိ မွတ္ေနထိုင္ျခင္းတြင္ အက်ဳိး မ်ားစြာ ရွိသည္။ ပစၥဳပၸန္မွာ ေနျခင္း ျဖင့္ စိတ္ဖိစီးမႈ နည္းသြား သည့္ ရလဒ္ အ ျဖစ္ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ ေကာ္တီ ဇုန္းႏွင့္ အဒရီနလင္ ေဟာ္မုန္းမ်ား နည္းသြား သည္။ ေကာ္တီဇုန္းႏွင့္ အဒရီ နလင္သည္ ႏွလံုးကို ပံုမမွန္ ခုန္ေစသျဖင့္ ႏွလံုးဒဏ္ျဖစ္ ေစ သည္၊ ေသြးေပါင္ကို တက္ေစသည္၊ သၾကားဓာတ္ကို ျမင့္ေစသည္။ ရလဒ္ကား ႏွလံုးေရာဂါ၊ ေသြးတိုး ႏွင့္ ဆီးခ်ဳိကို ဖိတ္ေခၚရာ ေရာက္ သည္။ စိတ္သည္ ေတြးေတာပူပင္ျခင္း မရွိဘဲ ပစၥဳပၸန္မွာ ရွိေနသည့္အခါ အသက္ကို လည္း ၀လင္စြာ ႐ွဴသြင္း ျဖစ္သည္။ ရလဒ္အျဖစ္ ခႏၶာကိုယ္သည္ ေအာက္ဆီဂ်င္ဓာတ္ လံုေလာက္စြာ ရရွိသျဖင့္ အားျဖစ္သလို၊ ေသြးလွည့္ပတ္မႈ ကိုလည္း ေကာင္းမြန္ေစသည္။ ခႏၶာကိုယ္တြင္း လုပ္ငန္းမ်ားစည္း ခ်က္ ညီ ေခ်ာေမြ႕ေနသည့္အခါ လူသည္လည္း ၾကည္လင္ရႊင္ျမလာၿပီး ေလာကႀကီးကို အ ေကာင္းဘက္က ပိုၾကည့္ျဖစ္လာသည္။ ထိုအခါ အေကာင္းသံသရာလည္ကာ ကိုယ္စိတ္က်န္း မာေရး မ်ားစြာ အေထာက္အကူျပဳသည္။ လူ၏စိတ္သည္ ေလွ်ာက္ေျပးေလွ်ာက္ ေတြးရျခင္းကို ပိုႏွစ္သက္၏။ 

 

ဒီအတိုင္း လႊတ္ထားေပးလွ်င္ ၿငိမ္မေနဘဲ ေလွ်ာက္ေျပးေန၏။ သို႔ျဖစ္ရာ ပစၥဳပၸန္မွာ စိတ္ထားတတ္ ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းသည့္ အစပိုင္းကာလသည္ အားထုတ္ ႀကိဳးပမ္းရမည့္ ကာလျဖစ္၏။ အဆက္မျပတ္ ေလွ်ာက္ေျပး ခ်င္ေနေသာ စိတ္ ကို ေျပးႏႈန္း ျဖည္းျဖည္းခ်င္း ေလ်ာ့သြား ေအာင္ အရင္လုပ္ရမည္။ ၿပီးမွ ၿငိမ္သြား ေအာင္ လုပ္ရမည္။ ၿပီးမွ ကိုယ္ အာ႐ံုစူးစိုက္ ထားေစ ခ်င္သည့္ အာ႐ံုမွာသာ ၿငိမ္သက္စြာ စိုက္ထား ႏုိင္ေအာင္ ဆက္လုပ္ရမည္။ ထိုသို႔ စိတ္ကို တစ္ဆင့္ခ်င္း ထိန္းေက်ာင္းသြားရန္ နည္းလမ္းမ်ားစြာ ရွိသည့္အနက္ တရားထိုင္ ျခင္းသည္ အထိေရာက္ဆံုး နည္းလမ္းတစ္ခု ျဖစ္သည္။ လက္ေတြ႕ ေလ့လာမႈမ်ားအရ လည္း တရားထိုင္ျခင္းသည္ စိတ္ကို သက္ ေသာင့္သက္သာရွိေစ၊ ဖိစီးမႈက်ေစသလို ေသြးဖိအားကိုပါ ပံုမွန္ သက္ေသာင့္ သက္သာ အေနအထားရွိေစ သျဖင့္ လူသည္ ၾကည္လင္ ရႊင္ျမလာေၾကာင္း သိရသည္။ 

 

ထိုအေျခအေန မ်ဳိးတြင္ စိတ္သည္ ေအးေဆး တည္ၿငိမ္ေနၿပီး အျပင္က၀င္လာသည့္ ႐ိုက္ခတ္မႈ မ်ားကို ပကတိ အတိုင္း လက္ခံႏုိင္စြမ္းရွိလာသလို တည္ၿငိမ္ စြာ တံု႔ျပန္ႏုိင္စြမ္းလည္း ရွိလာသည္။ စိတ္ညစ္ စရာ၀င္လာသည့္ တိုင္ အျဖစ္အပ်က္ တစ္ခု အေနျဖင့္ တံု႔ျပန္ျခင္းမ်ဳိးသာ ျဖစ္သြားၿပီး ထိုကိစ္ၥေၾကာင့္ စိတ္သည္ အေတြးမ်ားမွ ေပါက္ဖြားလာသည့္ ဖိစီးစရာမ်ား၏ ဒဏ္ကို မခံရေတာ့ဘဲ ခြန္အား ရွိေန မည္။ အေကာင္းျမင္စိတ္ရွိျခင္း၊ ေက်းဇူးတင္ တတ္ျခင္းသည္လည္း စိတ္ကို တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းၿပီး ပစၥဳပၸန္မွာ ရွိေနေအာင္ ထိန္း ေပးႏုိင္ေသာ အမူအက်င့္ ျဖစ္သည္။ ေလ့က်င့္လိုသူမ်ား အေနျဖင့္ မနက္ အိပ္ယာ မထခင္၊ ညအိပ္ယာ မ၀င္ခင္ စိတ္ၾကည္ႏူးေစ သည့္ သံုးခ်က္ေလာက္ စဥ္းစားၾကည့္ျခင္း ျဖစ္ သည္။ ကေလးတစ္ေယာက္၏ အၿပံဳးမွ သည္ လမ္းေပၚက လူတစ္ဦး၏ စိတ္သေဘာ ေကာင္း အျပဳအမူ တစ္ရပ္ အထိ စဥ္းစားၾကည့္ ႏုိင္သည္။ စာေရးသူ သည္ ဒီေန႔ ကံမေကာင္း ပါလားဟု ညည္းတြားရမည့္ ေန႔မ်ဳိးမွာပင္ ထိုသို႔ လုပ္ၾကည့္သည့္အခါ တစ္ေန႔တာ အတြင္း စိတ္ခ်မ္းသာ ၾကည္ႏူးစရာ အခ်က္ သံုးခ်က္မကႀကံဳခဲ့ ရေၾကာင္းျပန္ေပၚလာသည္။

လူတစ္ေယာက္၏ ကိုယ္စိတ္ က်န္းမာ ဖို႔ရာ စိတ္ကို ျပဳျပင္ဖို႔ လိုသလို ေနမႈပံုစံ မွန္ကန္ဖို႔လည္း လိုသည္။ က်န္းမာေစေသာ အစားအစာ စား ရမည္၊ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွား တက္ႂကြရမည္၊ က်န္းမာေစေသာ ၀န္းက်င္ မ်ဳိးမွာ ေနထိုင္တတ္ရမည္ဟူေသာ အခ်က္ မ်ားကိုလည္း မေမ႔သင့္။ ႏွလံုးက်န္းမာ လိုပါ ကလည္း ႏွလံုးကို ဒဏ္ျဖစ္ေစေသာ စိတ္၀န္ ထုပ္မ်ားကို ရွင္းလင္း တတ္ဖုိ႔ လိုသလို ႏွလံုးကို ႐ုပ္အားျဖင့္ ထိခုိက္ ႏုိင္သည့္ ဘ၀ေနမႈ ပံုစံ မ်ားကို လည္း ေရွာင္ဖို႔ လိုမည္။ ကိုယ့္ဘ၀ ကိုယ္ေက်နပ္ ေပ်ာ္ရႊင္စြာ ျဖတ္သန္းခ်င္သူ မ်ား အေနျဖင့္ ကေလးမ်ား၏ ဘ၀စာအုပ္ ႀကီးထဲက စာတစ္မ်က္ႏွာ ေလာက္ လွန္ၿပီး ေလ့လာက်င့္သံုးၾကည့္ ၾကဖို႔ တိုက္တြန္းလို သည္။ ပစၥဳပၸန္တိုင္းမွာ ႀကံဳလာရသည့္ အခိုက္ အတန္႔မ်ားကို ေပ်ာ္ရႊင္စရာ စိတ္ၾကည္ႏူး စရာ မ်ားအျဖစ္ ကေလးမ်ား မည္သို႔ ေျပာင္း ယူၾကေၾကာင္း သေဘာေပါက္သြားလွ်င္ လူႀကီး ဘ၀သည္ လည္း ေပ်ာ္ရႊင္ ေက်နပ္စရာ ဘ၀ဆိုတာ ျမင္လာၾကမည္။

Ref: Mindfulness and Rejuvenating the Soul for Better Health by Dr. Cynthia Thaik

The Messenger News Journal

Posted in: က်န္းမာေရး, ဗဟုသုတ